Wat brengen de financiële markten in 2019?

​
Filip, vorig jaar waarschuwde je voor een woeliger 2018 na het uitzonderlijk goede beursjaar 2017. Zijn je voorspellingen uitgekomen?

"Deels wel. De economische activiteit bereikte eind 2017 haar top, en daalde in de loop van 2018 licht. Een vertraging die vooral te voelen was in de Eurozone en de Emerging Markets. In de VS zagen we die vertraging in 2018 nog niet. Dit door de fiscale hervormingsmaatregelen die President Trump nam en die de economie nog verder aanwakkerden. Toch zetten globaal gezien alle activaklassen in 2018 negatieve rendementen neer. En dat was in 30 jaar niet meer gebeurd.

De stijgende volatiliteit in 2018 zorgde voor dalende aandelenmarkten. Een stijging van de Amerikaanse rente, samen met de eerste tekenen van een groeivertraging, zorgde voor een eerste verkoopsgolf op de markt met beurscorrecties tot 20% tot gevolg."

Wat brengt 2019?

"Globaal gezien verwachten we dat de groeivertraging zich verderzet in de Eurozone en de Emerging Markets. Ook in de VS zal de vertraging inzetten. Trump heeft ze nog met een jaar kunnen uitstellen, maar in 2019 zullen de positieve gevolgen van zijn fiscale maatregelen verdwijnen.

Ook andere voorspellende indicatoren wijzen op een doorzetting van die daling in 2019. Zo zien we dat de wereldwijde bestellingen en handelsvolume de komende maanden verder zullen afnemen. Ook de globale handel zal verder verzwakken.

Bovendien moeten we ook rekening houden met de geopolitieke situatie. Al blijft het koffiedik kijken. Van de mogelijke handelsoorlog tussen China en de VS zien we in de praktijk nog maar weinig gevolgen. En op dit moment lijkt het ons waarschijnlijker dat de VS en China een akkoord zullen bereiken. Over de brexit weten we nog niet of het een harde of zachte brexit wordt, wat ook de impact onzeker maakt. Die eventuele impact voor Europa blijft beperkt, slechts 2% van de Europese export gaat naar het Verenigd Koninkrijk. Let op, voor België gaat 7% van de export naar het VK en kan een harde brexit ook harder aankomen."

 
Zie je in 2019 opnieuw verschillende scenario’s per regio?

"In de Eurozone kenden we eind 2017 een piek qua economische groei. Vanaf 2018 vertoonden de data een licht dalende trend. Zo daalde de industriële productie met 1%. De dienstensector hield wel nog stand, en de consumentenbestedingen stegen nog met 1%, i.p.v. 3% in 2017.

In de VS bleef de consumptie in 2018 gelijk, maar ook daar zien we nu de eerste tekenen van afkoeling. De economie in de VS groeit ondertussen al 115 maanden na elkaar. De langste periode ooit was 118 maanden tussen 1991 en 2001. Daar merk je dat we het einde van een economische cyclus naderen. De ‘output gap’, het verschil tussen de werkelijke omvang van de economie en hoe groot een economie volgens de centrale banken kan worden, is door de belastinghervorming positief geworden. Die ‘oververhitting’ kan nog even aanhouden, maar geen jaren. Tot slot wordt de rentecurve, het verschil tussen de lange- en kortetermijnrente, vlakker, richting 0. Dit was historisch ook altijd een negatieve indicator voor de evolutie van de economie.

Ook in de Emerging Markets zien we die groeivertraging. In China is de industriële productiegroei van 6% gedaald tot 5,5%. De impact van een dreigende handelsoorlog weegt op het sentiment, want ook de export vanuit China begint te dalen. Daarnaast zien we ook een stijgende schuld, vooral bij de overheidsbedrijven, lokale overheden en gezinnen. Deze stijging van de schuld kan niet aan dit tempo blijven aanhouden, wat uiteindelijk toch moet leiden tot een groeivertraging. 

België doet het al bij al behoorlijk goed. De schuldgraad is hoog, maar Belgen hebben gemiddeld gezien meer beleggingen in het buitenland dan buitenlanders in België. Dat maakt onze economie minder afhankelijk van buitenlandse geldschieters in tijden van crisis. De werkloosheid is veel stabieler dan in de rest van de Eurozone, maar de loonkost blijft hoog en weegt op ons concurrentievermogen. Ook qua overheidstekort moet België blijven opletten en de inspanningen verderzetten."
 

Welke prognoses zie je bij de verschillende assetklassen?

"Als we beginnen bij de overheidsobligaties, dan zie je dat de afkoeling van de economie ook het opwaartse potentieel van de OLO’s beperkt. Bij de obligaties op 10 jaar blijft Italië het zorgenkind. Desalniettemin blijft de overheidsobligatie een veilige keuze in volatiele tijden.

Bij de bedrijfsobligaties worden de BBB-bedrijfsobligaties opnieuw een interessante piste na de correctie van eind vorig jaar. Over de zogenaamde High Yield obligaties (obligaties van mindere kredietkwaliteit) of obligaties van groeilanden blijven we negatief, omdat het onderliggend risico te hoog is ten opzichte van het extra rendement.    

Op de aandelenmarkt tot slot zijn de Amerikaanse aandelen nog altijd vrij duur in vergelijking met de andere regio’s. Voor opportuniteiten kijk je beter naar de Emerging Markets, op voorwaarde dat je de tussentijdse marktschommelingen aanvaardt. De Europese aandelen zijn eerder correct gewaardeerd. Algemeen blijft het ook in 2019 opletten voor de verhoogde volatiliteit op de beurzen."

Wordt die groeivertraging vooral ingegeven door emotionaliteit? Of is er iets fout met de basisfundamenten?

"Het is een combinatie van beide, maar eind 2018 leek de emotie wel de overhand te nemen, wat leidde tot overdrijvingen op de markten. De onzekerheid door handelsoorlog en brexit weegt, waardoor bedrijven investeringen uitstellen. Dat versnelt de afkoeling. Maar ook zonder het emotionele zou de daling zich inzetten, want de economische expansie duurt al erg lang. Bijkomende factor is de werkloosheid, die in de VS en de Eurozone heel laag is. De lonen stijgen dan sterker, waardoor bedrijfsmarges verminderen en winsten inkrimpen. Een economische afkoeling is dus niet meer dan logisch."

Gaan we ook naar een recessie toe?

"Ondanks dat een recessie na een bepaalde periode onvermijdelijk en zelfs gezond is, zit die er in 2019 nog niet aan te komen. De VS blijft de belangrijkste driver als grootste economie. Daar zie je nu pas een afkoeling, maar nog geen stilvallen van de groei.

Belangrijkste factor blijven – en dat is niet nieuw – de centrale banken. Waar ze het in 2018 allemaal hadden over een strenger monetair beleid, met minder ondersteuning van de economie en – indirect – de financiële markten, lijken ze voor 2019 even op de pauzeknop te drukken en de economische groeicijfers af te wachten. Die houding van de centrale banken heeft de beleggers gekalmeerd en de markten doen stijgen sinds Kerstmis."